0. Een nieuw begin?

Oké, we hebben het begrepen. Mensen willen geen zorgvuldig geselecteerd nieuws, maar selectieve meningen waarin ze zich helemaal wel of helemaal niet herkennen. Daarom geven we voortaan elk weekend ruimte aan onze zeer recent aangeworven huiscolumnist Matthias Vangenechten. Hij mag het zelf uitleggen.

Om te beginnen laten we hem zeggen dat hij het een hele eer vindt om voor The Vremde Mirror een wekelijkse column te schrijven. “Ik vind het een hele eer om deze kans te krijgen.” Misschien ook een kinderdroom die uitkomt? “Het is een kinderdroom die uitkomt.” En wat ga je met deze kans doen? “Ik ga deze kans met beide handen grijpen.”

Vangenechten bezorgt de lezer ook al een idee wat de column wordt. “Ik heb nog geen idee wat de column wordt. Door een hele poos niet te hebben geschreven, weet ik niet wat te mogen verwachten. Een nieuw begin draagt de belofte in zich dat het van alles kan worden, dus ook niets.”

Wauw, een man met een plan. Dat mag ook niet verwonderen. Vangenechten heeft in het verleden ervaring opgebouwd in het schrijven van satirische berichtgeving. Dat moeten we aan onze lezers die alleen vertrouwd zijn met betrouwbaar kwaliteitsnieuws even uitleggen: satirische artikels zijn fictieve nieuwsberichten die de draak steken met de werkelijkheid door gebruik te maken van overdrijvingen, parodieën, ironie en andere handige kneepjes die de lezer op het verkeerde been zetten. Het is als het ware een beetje de artistieke variant van het nimmer prijzenswaardige fake news.

Vangenechten stelt onze trouwe lezers ook meteen gerust. “De lezer van The Vremde Mirror zal niet worden misleid in mijn columns. Ik ben toe aan een nieuwe uitdaging. Ik ken het bijzondere geluk dat het niet verplicht is om als columnist originele opvattingen te verkondigen (het lijkt soms zelfs eerder verboden), dus kan ik gerust stellen dat de werkelijkheid de satire overtreft, dat de werkelijkheid satire de jongste jaren heeft ingehaald, dat de satirische grap een flets afkooksel is van de werkelijkheid die zich dagelijks ontvouwt in de nieuwsbulletins, enz. De lezer misleiden is nooit mijn bedoeling geweest – hoogstens een onhandig neveneffect – wel om de werkelijkheid verscholen onder een laagje vernis met archeologische precisie te ontbloten. De werkelijkheid is de overdrijving allang voorbij. Het probleem met de vorige zin is dat het geen overdrijving is.”

Gaat hij zijn oude liefde dan niet missen? “De tijd dat ik mensen uit effectbejag of om dubbele bodems te creëren dingen liet zeggen die ze nooit hebben gezegd in situaties die zich niet hebben voorgedaan, is voorbij. Dat kan ik ook niet maken tegenover de lezer van The Vremde Mirror die waarheidsgetrouwe duiding en analyses gewend is,” aldus Vangenechten.

“Bovendien meen ik dat deze tijd geen boodschap heeft aan satire,” gaat Vangenechten verrassend genoeg verder. “Satire leeft van de overdrijvingen, de absurditeiten en de contrasten die de grens tussen de werkelijkheid en het ongeloofwaardige op de proef stellen. Nu de werkelijkheid en het ongeloofwaardige in de regel volstrekt overlappen en de werkelijkheid zichzelf proactief in haar blootje zet, is satire disfunctioneel geworden. Het is zinloos om via overdrijvingen het publiek wakker te schudden voor hypocrisie, groteske fouten, perverse gedragingen en brutale onregelmatigheden, nu alles al in haar meest ontmaskerde vorm op straat ligt. Door de onloochenbare zichtbaarheid gaat het niet over zien, maar over willen zien.”

“In tijden van een op drift geslagen werkelijkheid, is het net urgent om de werkelijkheid tot haar correcte proporties te herleiden in plaats van via volstrekt ondienstig geworden overdrijvingen de al ontblote werkelijkheid proberen te demaskeren. De ontmaskering zit nu in de haarfijne beschrijving van wat er zich afspeelt en wat er wordt gezegd om de werkelijkheid zo scherp mogelijk te zien. Overdrijvingen, absurditeiten en in de verf gezette contrasten ruimen plaats voor vragen, nuanceringen en relativeringen. Dat maakt dat u de woorden in deze column zeer letterlijk hoort te nemen. Zijn mijn gedachten het lezen waard? Ben ik alles samen zelfs in staat om mijn gedachtegangen trefzeker te formuleren? U zult het net als ik moeten ondervinden. Vanaf volgend weekend leest u op deze plaats elk weekend een column. Of het weekend daarna. Dat kan ook.”