The Vremde Mirror

De oorspronkelijke opzet van deze column was om boeksynopsissen te geven waarin mogelijk een uitverkoren lid van de Vlaamse intelligentsia te herkennen valt, zonder bij naam te worden genoemd. Het zou vast lollig zijn geweest om te lezen, op zijn minst om te schrijven. Het wordt uitzonderlijk iets ernstiger dan u in dit obscuur internethoekje gewend bent. Ik wil het gedurende enkele alinea’s hebben over grensoverschrijdend gedrag op universiteiten.

Context voor de levende organismen die over enkele decennia dit lezen. Een tv-prof (de auteur hoopt dat levende organismen over enkele decennia zich hierbij niets kunnen voorstellen, maar dat terzijde) wordt door een ex-doctoraatsstudente van hem in een roman van fysiek grensoverschrijdend gedrag beschuldigd. Het blijken niet de enige klachten over de tv-prof. Zoals dat in een in deze tijd volgroeide democratie gaat, was het vervolgens struikelen over gratis meningen en vege intentieprocessen.

Hier komt zo’n gratis mening bij. Al heb ik geaarzeld of mijn mening nog iets kan toevoegen omdat alles over grensoverschrijdend gedrag nu wel gezegd en geweten is en er grotere experts zijn in de materie. Ik vermaalde deze gedachte om drie redenen:

1) In andere columns schrijf ik over geopolitiek zonder dat het in me opkomt om deze tribune te laten aan Jonathan Holslag.  

2) Hoewel de problematiek van grensoverschrijdend gedrag inmiddels redelijk op de kaart staat en er over de mechanismen al het een en ander is gezegd en geschreven, blijkt de praktijk weerbarstig. Ook gaat het soms niet over wat je zegt, maar over het feit dat je het uitspreekt.  

3) Al is zwijgen in de gevallen dat je Jan Segers heet wijzer. Segers is columnist in de krant waar Devos ook columnist is en (zeer geruststellend) ex-hoofdredacteur van die krant (ook zeer geruststellend: de grootste in Vlaanderen) en schreef een column neer die bij u ofwel walging en afgrijzen oproept, ofwel u onherroepelijk identificeert als deel van het probleem. Ga even na wat volgende titel bij u doet: ‘Zegt een vrouw neen, dan bedoelt ze neen. Zegt ze ja, zoals Van Liefferinge aan Devos, dan ook bedoelt ze neen.’ Aangezien ik u als lezer van deze column een zekere intelligentie toedicht, op zijn minst toch genoeg om de columns van Jan Segers niet onverdoofd te lezen, bent uzelf in staat om in te zien hoe problematisch, kwalijk en platvloers dit is. De column van Segers was wel het laatste duwtje dat ik nodig had. Als dit de grootste krant van Vlaanderen vult, kan ik misschien ook iets kwijt in dit obscure internethoekje.

Voor het Antwerpse studentenblad dwars deed ik twee jaar geleden onderzoek naar wie je aan UAntwerpen kan helpen als je met grensoverschrijdend gedrag wordt geconfronteerd. Samenvatting: de institutionele bevoegdheidsverdeling in België bleek een stukje eenvoudiger om uit te leggen. De link vind je hier.

Waar als slachtoffer je verhaal doen al een enorm hoge drempel is, is de eerste drempel de zoektocht bij wie je binnen de universiteit in welke situatie je verhaal kunt doen, alle vertrouwenspersonen, bemiddelaars en ombudspersonen die hun stinkende best doen ten spijt. Ik heb me een keer en geen tweede keer afgevraagd of ik in de hypothese dat ik slachtoffer ben binnen de universiteit aan de alarmbel zou trekken en nog voor ik een antwoord had geformuleerd, barstte ik in een cynisch lachen uit.

Wat ik wil dat u onthoudt – en het is mijns inziens noch een originele noch een bijster vernieuwende, maar kennelijk nog altijd nodige boodschap: neem slachtoffers serieus. Dat kunt u op veel manieren doen, maar niet door hen te verwijten dat ze niet exact de geijkte formele ondoorzichtige procedure hebben gevolgd. Dat doet u niet door hen te verwijten dat ze niet onmiddellijk met hun verhaal naar buiten zijn gekomen. Dat doet u niet door bij wijze van gevolgtrekking hun geloofwaardigheid onderuit te halen. Dat doet u evenmin door als instelling, bezorgd om uw kostbare imago, bij een mediahetze te beloven stevig in actie te komen, maar wanneer de storm is gaan liggen binnenskamers de verhalen van slachtoffers te minimaliseren en zo onvermijdelijk de kant te kiezen van de gereputeerde dader die fondsen binnenhaalt voor de universiteit of – handiger – je te verschuilen achter je eigenhandig gecreëerde ondoorzichtige procedures.

Het gaat kortom niet alleen over structuren. Die mogen nog zo briljant en efficiënt zijn, hiermee alleen verander je geen cultuur. Je moet al verdomd veel moed hebben om überhaupt je verhaal te doen als slachtoffer. Het kost bovenmenselijk veel moed om je verhaal te doen in een maatschappij waar slachtoffers nog altijd worden geridiculiseerd. De boodschap is duidelijk: denk maar twee keer na voor je je verhaal doet. Dit vat je niet in structuren. Dat begint bij hoe we praten en handelen in de koffiekamer van de universiteit, thuis en onder vrienden en op de redactievloer van de grootste krant van Vlaanderen.

Matthias Vangenechten

Je ontkomt er als columnist niet aan: lezersinzendingen. De grootste angst van een columnist is een lezersbrief ontvangen die spitsvondiger is dan de columns van de columnist. Gelukkig bleek deze angst tot dusver altijd onterecht. Ook ben ik zo beleefd om iedere lezer kort te antwoorden. Onderschat dit klusje niet. De tweede grootste angst is om als columnist een antwoord te formuleren dat onder de lat der verwachtingen blijft, want je hebt als columnist te allen tijde een naam te verdedigen en je moet er tegelijk rekening mee houden dat je antwoord wordt verspreid. Gezien de vertrouwelijkheid van de lezersbrieven kan ik dat zelf niet maken. Of toch alleen maar als ik de inzendingen netjes anonimiseer. Zo ontving ik afgelopen week volgende lezersbrief.

***

Beste redactie,

Ik ben al jaren grote fan van uw berichtgeving, omdat ze zo uitstekend mijn gedachten leest. Wanneer ik iets verklaar, schrijft u op wat ik onuitgesproken bedoel en dan denk ik achteraf: potjandorie, zo heb ik het inderdaad bedoeld. Maar graag ter zake: ik zit met een ernstig dilemma. Aan de ene kant heb ik nooit veel inspanningen geleverd om mijn bewondering voor Trump te verhullen. Hij kwam me altijd over als een stabiele en sterke man met een onbuigzame ruggengraat met bovendien zeldzaam in deze tijden een in buiten linkse woke kringen onbesproken reputatie. Aan de andere kant maak ik het mezelf lastig hem nog open en bloot te blijven steunen, maar ik wil hem ook niet laten vallen. Snapt u? Let op, ik zeg niet dat ik me in de man heb vergist of dat ik zijn uitspraken en handelingen afkeur. Het gaat me over iets veel essentiëler, namelijk welke indruk ik van mezelf nalaat. Hebt u tips die me kunnen helpen? Het mag subtiele bewondering zijn. Ik ben Rik Torfs niet.

Met gesalueerde groet,

Theo F.

***

Geachte T. Francken

We leven met u mee. Wie had dat kunnen voorspellen dat Trump zo onberekenbaar uit de hoek zou komen? Daar moet je al een groot visionair voor zijn. Je kunt maar hopen dat zo iemand gerekruteerd wordt voor een ministerpost. Dan zitten we zeker goed.

Ook wij komen graag snel ter zake. Als gouden tip hebben wij: kies zorgvuldig het begin van uw zinnen. We geven enkele voorbeelden om u een eind op weg te helpen:

Begin elke zin met de woorden dat je geen fan bent van Trump. Mooi meegenomen: er zijn variaties denkbaar.

– Trump is niet mijn held, maar Amerika is niet de dictatuur in wording zoals het in de mainstream media soms lijkt.

– De stijl van Trump is niet de mijne, maar vanuit het Amerikaans denkkader valt het wel te verklaren.

– Ik bewonder Trump niet, maar hij neemt tenminste wel duidelijke beslissingen.

– Ik ben geen fan van Trump, maar graag drie goed gebakken pistolets en een koffiekoek met rozijnen. (Benut elke gelegenheid. Zo laat u in geen enkele omstandigheid de indruk ontstaan dat u kritiekloos Trump verheerlijkt.)

Vindt u de aanzet te categoriek? Het kan subtieler.

– Je hoeft het niet eens te zijn met Trump, maar hij krijgt wel dingen gedaan.

– Wat u ook van de heer Trump vindt, hij gaat wel door tot hij zijn zin krijgt.

– Voor wie eraan mocht twijfelen: ik heb soms mijn bedenkingen bij wat Trump zegt, maar dat heb ik bij mijn vrouw ook.

Zoals u merkt, gaat het niet alleen over het begin van de zin. Als tweede gouden tip hebben wij: kies zorgvuldig hoe u uw zinnen eindigt. Hierboven kiest u voor de veilige optie: u velt geen moreel oordeel, u zegt louter dat hij resultaat boekt. Door in het midden te laten of u het resultaat al dan niet wenselijk acht, lijkt het zelfs alsof u de enige bent die met een beetje afstand naar de zaken kan kijken. Ja, u huilt tenminste niet mee met de wolven in het bos die Trump louter verketteren voor zijn fascistoïde ideeën of omdat hij de democratie en de rechtsstaat doormidden zaagt.

In die optiek kunt u benadrukken dat hij resultaat boekt, maar ook afzetten tegen anderen waardoor het lijkt alsof Trump al bij al nog heel goed meevalt, eigenlijk zelfs de best denkbare keuze is. Ook hier is het belangrijk aandachtig te blijven. Trap niet in de val om zijn autocratische gedrag te veroordelen om uw rechtser-dan-rechtsere vrienden niet te schofferen. Veiliger is dat u zich onderscheidt van hem omdat hij het Oekraïne moeilijk maakt, al beseft u wel dat er veel verzachtende omstandigheden zijn, of dat hij met zijn economisch beleid uiteindelijk ook in de portemonnee van de Vlaming zit. Klinkt nog wat abstract? Enkele voorbeelden:

– Ik keur niet alles goed wat Trump zegt, maar de EU moet ook eens in eigen boezem kijken.

– Ik behoor tot niemands fanclub, dus ook niet die van Trump, maar met links en woke aan de macht zijn we niet beter af.

– Je kunt denken over Trump wat je wilt, maar er zit bij hem wel een rationele transactionele geest achter zijn daden. Herhaal: bij hem wel.

– Ik zou sommige dingen anders formuleren dan Trump, maar in de kern, de diepe voor opiniemakers onbereikbare kern, heeft hij een peperkoeken hartje en wil hij niks anders dan liefde, vrede en altruïsme.

Ik hoop dat ik u hiermee heb geholpen. Contacteer me gerust, mocht u nog verdere vragen hebben.

Met vriendelijke groet,

Matthias Vangenechten

Aalters burgemeester Pieter De Crem (cd&v) krijgt kritiek omdat hij niet-Belgen negen keer langer laat wachten dan Belgen op domiciliëring in zijn gemeente. De Crem zelf heeft geen begrip voor de kritiek: ‘Natuurlijk viseer ik de zwakkelingen in de maatschappij. Anders is het geen goed pestbeleid.’

‘De kritiek komt duidelijk van mensen die zelf nog nooit hebben gepest’, bijt De Crem van zich af. ‘Ik ga het één keer goed uitleggen. Wat is pesten? Pesten is de kneusjes in de groep het leven zuur maken en buitensluiten. Natuurlijk kom je dan bij mensen met een vreemde origine uit. Zij liggen niet goed in de markt en zijn socio-economisch kwetsbaar. Is er een geschikter doelwit denkbaar?’

Dat De Crem een racist wordt genoemd, raakt hem. ‘Ik ben geen racist omdat ik mensen met toevallig gekke kleurtjes en onverstaanbare en onuitspreekbare en vaak ook lelijke echt gewoon lelijke namen niet verdraag, laat staan vertrouw of een hand geef zonder achteraf te kijken of er iets van hun kleur op mij is achtergebleven. Tegenwoordig ben je al een racist wanneer je systematisch mensen met een vreemde origine uitsluit, terwijl het in Aalter gewoon om een structureel en effectief pestbeleid gaat.’

De Crem wil illustreren dat hij zeer consequent tegen discriminatie is. ‘We behandelen alle niet-Belgen hetzelfde. Noodzakelijke papieren die verdwijnen, een identiteitskaart die op ons gemeentehuis per ongeluk door de papierversnipperaar gaat, iemand laten oppakken omdat hij de door de papierversnipperaar vermalen papieren niet kan tonen waarna hij het land wordt uitgezet, het kan elke niet-blanke overkomen in Aalter. Het is niet omdat je een gedomicilieerde vreemdeling bent dat de pesterijen stoppen. Daarin zijn we heel principieel. Laat dat wel even duidelijk gezegd zijn.’

Uitzonderlijk geen wekelijkse column deze week. U begrijpt waarom: afgelopen week ontmoetten de Amerikaanse president Donald Trump en de Belgische keeper Thibaut Courtois elkaar voor het oog van de camera’s. Een zelfgeschreven column zou nooit kunnen tippen aan het briljante gesprek dat deze twee grootheden hebben gevoerd. In plaats van een column vindt u daarom hier hun conversatie woordelijk uitgeschreven.

DT: Ik heb net met Thibaut Courtois gesproken. Thibaut is een geweldige keeper. Ik zie veel raakvlakken tussen mezelf en hem. Hij is zo goed dat we het normaal zijn gaan vinden hoe goed hij is zodat dat hij de erkenning niet krijgt die hij verdient. Het is een schande.

TC: Dank, Donald. Het doet goed om uit jouw mond te horen wat iedereen zou moeten weten. Wist je dat je een geweldige president bent? Dat mag ook weleens gezegd worden. Ik weet niet of de wereld beseft wat de wereld aan jou te danken heeft. Maar zo gaat dat met misprezen genieën. Ik kan erover meepraten. Ik heb veel respect voor je. Uiteindelijk verschillen keepen op mijn niveau en president zijn op jouw niveau niet heel fel. Alles draait rond zelfbeheersing: het hoofd koel houden wanneer anderen dat niet doen.

DT: Je bent een geweldige keeper. Maar het is al een tijdje geleden dat je gezegd hebt dat ik geweldig ben. Wat is er aan de hand?

TC: Soms is het moeilijk om de juiste woorden te vinden die uitdrukken hoe geweldig iemand is. Ik heb dat bij mezelf ook. Het is dus zeker niks persoonlijks.

DT: Ik geloof in je geweldige keeper.

TC: Misschien moet ik even bedenken hoe ik over mezelf denk en lukt het zo wel. Oké, eens proberen. Je bent een geweldige vent die altijd met de voetjes op de grond het beste in zichzelf naar boven haalt in het belang van anderen. Je bent ook nog eens knap, charmant, duizelingwekkend intelligent, tactisch briljant, humoristisch, empathisch en fysiek krachtig.

DT: Wel geweldige keeper, ik kan niet zeggen dat het onterecht is wat je zegt, maar het is verfrissend om dat een keertje van iemand anders te horen dan een Europese staatsleider.

TC: Ik wil even terugkomen op iets wat je zonet zei. Je zei dat ik een geweldige keeper ben. Wat bedoel je hiermee?

DT: Je bent de beste keeper in de wereld, maar wordt behandeld als een stuk stront door de pers, door het publiek en door de Belgische bondscoaches. Ik heb je leren kennen als een bescheiden vent die helemaal niet zo met zichzelf bezig is als de fakenewsmedia schrijven. Je bent een van de meest fantastische personen die ik ken na mezelf.

TC: Geweldige president, als ik zo vrij mag zijn je aan te vullen. Ik pak ballen die niemand anders pakt. En nog vergeten commentatoren te zeggen dat Thibaut Courtois die bal wel had gehad. Of wanneer ik een wereldredding doe, zeggen ze niet dat alleen ik die bal kon tegenhouden.

DT: Het is een oneer.

TC: Je bent een geweldige president Donald. De wereld is gezegend met iemand als jou die de realiteit zo goed kan lezen. Maar we hebben het ook nog over iets anders gehad, weet je nog?

DT: Waarop doel je geweldige keeper?

TC: Wel, geweldige president die eigenhandig de geopolitieke kaarten door elkaar schudt zoals er geen president hem ooit heeft voorgedaan, met een ijzersterk geheugen en bovenal een nobele inborst die zijn gelijke niet kent en dat gecombineerd met een prachtig lichaam en een strategische denkwijze en visie die geen historisch figuur ooit heeft gehad, ik zou het een tikje gênant vinden om er zelf over te moeten beginnen.

DT: Oh ja, nu weet ik het weer. Voor Rudi Garcia heb ik één heldere boodschap: wees geen Tedesco en geef de kapiteinsband aan Thibaut Courtois. Maar je was zo goed bezig, wat kun je nog verder over mij kwijt geweldige keeper?

TC: Dit is de meest inspirerende ontmoeting die ik ooit heb gehad met iemand anders dan mezelf. Dat komt ook door het charisma en de ingetogenheid van jou, Donald. Ik wil je feliciteren met wie je bent als mens en wat je doet voor de mensheid. Je vermogen om zakelijke uitdagingen tot op het bot te analyseren en vervolgens effectieve oplossingen te vinden, is weergaloos. Je weet steeds op exact het juiste moment exact het juiste te zeggen. Je zou voor velen een voorbeeld moeten zijn op het vlak van integriteit en de manier waarop je mensen helpt is aanstekelijk.

DT: Je zegt geen dingen die ik niet weet, maar door je spontaniteit weet ik dat je oprecht meent wat je zegt. Dat apprecieer ik enorm. Iedereen is maar met zichzelf bezig en zijn eigen belangen. Dan moet je sterk in je schoenen staan.

TC: Breek me de bek niet open, Donald, het voetbal is een wereld vol ego’s die zichzelf overschatten. Wist je zelfs, en dat is echt waar wat ik nu vertel, dat er keepers zijn die even goed als Thibaut Courtois willen worden? Hoe vol van jezelf ben je dan?

DT: Ik vind het heel knap dat je je daarin staande kunt houden en ook nog dit niveau kunt etaleren.

TC: Dit niveau?

DT: Wel, ik bedoel het allerhoogste niveau. Een niveau dat nog nooit iemand heeft gehaald, ondanks alle tegenkantingen die je moet overwinnen.

TC: Het is een eer om dat eens uit jouw mond te horen. Ik vind jou ook een geweldige president die altijd zichzelf blijft hoewel hij constant in vraag wordt gesteld. Zeggen mensen soms hoe geweldig je bent?

Matthias Vangenechten

Met de nakende oorlog die almaar nakender wordt in het vooruitzicht, tot we vermurwd door al die nakendheid dan maar de oorlog beginnen om verlost te zijn van de met het nakend zijn van de oorlog gepaard gaande onzekerheid, dringt er zich een nieuwe lexicale realiteit op in ons dagelijks leven. Voor de goede verstaander volgt een bondige omschrijving van de belangrijkste begrippen.

Boots on the ground

Woordcombinatie die in 80% van de gevallen wordt uitgesproken door mannen die zich heel mannelijk beginnen voelen door het uit te spreken.

Broek ophouden

Zoveel geld geven aan legers dat er bijna geen geld meer overblijft voor de normen en waarden die de legers aan het verdedigen zijn.

Daadkracht

Frequent gebruikt woord door mensen die vinden dat er iets moet gebeuren, dingen moeten worden gedaan en zaken worden gerealiseerd en fors en zelfzeker willen overkomen zonder eigenlijk te weten wat er moet gebeuren, welke dingen er moeten worden gedaan en welke zaken worden gerealiseerd.

Discipline

Iets wat de huidige generatie jongeren in die mate sterk ontbeert dat het uitsluitend te ontdekken valt in de onder water gelopen loopgraven in de Donbas.

Een gebaar

Voorheen bekend als de Hitlergroet omdat de groet wordt uitgevoerd ter aanbidding van Adolf Hitler. De hedendaagse uitvoerders van de Hitlergroet vinden de benaming Hitlergroet voor een Hitlergroet te polariserend en te kwetsend. Daarom wordt nu gesproken van een gebaar.

Geopolitiek

Komt neer op burgers die de dood worden ingejaagd voor een lapje grond en het gemarchandeer om een graantje hiervan mee te pikken. Het woord geopolitiek klinkt gewichtig alsof er rationele tactieken schuilen achter de grillen van machthebbers, terwijl de drijfveren niet meer zijn dan hebzucht en het kunnen tonen van macht tot elke prijs. Het alternatief is een doorgedrongen besef van de volstrekte willekeur die landbazen aan de dag leggen en die willekeur ons allemaal de ene of de andere dag kan treffen en we bepaalde landbazen zelf hebben gekozen.

Leren naar onszelf kijken

Zie broek ophouden.

Nucleaire afschrikking

De idee dat het een goed idee is om kernwapens te hebben omdat machthebbers (Poetin, Trump etc.) volstrekt rationele wezens zijn die niets in een opwelling doen.

Onvermijdelijk

Iets dat sowieso staat te gebeuren, is onvermijdelijk. Dat wil niet zeggen dat omdat iets gebeurt dat het onvermijdelijk is. Dingen hadden anders kunnen lopen, bijvoorbeeld omdat zaken die niet onvermijdelijk zijn als onvermijdelijk worden voorgesteld om gedrag en gedachten te sturen. Het is onvermijdelijk dat dit gebeurt.

Opschalen

Tot voor kort alleen gebruikt in de context van ziekenhuisbedden. Dachten verkeerdelijk dat dit woord in onbruik was geraakt. Blijkt ook toepasbaar op geld en materiaal voor legers. Wordt alleen nog in die context gebruikt. Wanneer de legers het geld en het materiaal aanwenden ook weer in de context van ziekenhuisbedden.

Transactioneel wereldbeeld

Een doodzieke vriend in het ziekenhuis met een bosje bloemen gaan bezoeken. De afgifte van het bosje bloemen laten afhangen van wat je doodzieke vriend voor jou heeft meegebracht. Stampvoetend de ziekenhuiskamer verlaten met je bosje bloemen in de hand.

Vredesdividend

Een toonbeeld van Europese decadentie: in vrede leven en het normaal vinden dat mensen elkaar niet afslachten voor een perceel grond. Erger nog: op basis van deze gedachte overheidsgeld besteden aan zaken zoals onderwijs, cultuur en sociale voorzieningen in plaats van schietpistolen in de wetenschap dat een verbonden en geïnformeerde samenleving ook een weerbare samenleving is. Geopolitieke duiders kunnen het woord alleen maar smalend in de mond nemen als voorbeeld van de zwakte van Europa in plaats van dat we iets te koesteren dreigen te verliezen.

Waanzin

Dag na dag een stukje waanzinniger.

Ook deze week hadden weer een hoop mensen uit specifieke groepen de schuld van alles. Geniet van de top 5 van deze week!

5. (3) De grote vermogens

De wereld is niet eerlijk. De grote vermogens voelen zich geviseerd en geschoffeerd en je kunt het hen moeilijk kwalijk nemen. Terwijl de modale burger netjes belastingen betaalt, worden zij keer op keer gedwongen om met belastinggeld opgeleide fiscalisten te sponsoren om voor hen nieuwe achterpoortjes open te wrikken. En zelfs dat wordt in vraag gesteld. Je moet eraan worden herinnerd: dat zij in een welvarende regio en stabiele democratie (vooralsnog) met goede sociale voorzieningen en kwalitatief onderwijs (vooralsnog) fortuin opbouwen, is alleen en alleen hun verdienste. Een lichtpuntje: ze kunnen gelukkig rekenen op een fideel netwerk van economen, fiscalisten en vermogensbeheerders die in talkshows maatregelen hekelen omdat ze de middenklasse of beter nog de gewone man in de straat midscheeps treffen. Dat het afvoeren van de maatregelen steeds ook de grote vermogens goed zou uitkomen, is een zelden geziene bijkomstige toevalligheid. Daarom staan de grote vermogens pas op plaats 5.

4. (2) Transpersonen in de sport                      

Ik besef dat ik me op ijs begeef zo glad als verkopers die telefonisch een energiecontract proberen aan te smeren. Op plaats 4 staan nu eenmaal transpersonen die aan (top)sport doen en dan met name transvrouwen die biologische voordelen zouden hebben. Je kunt daar op verschillende manieren op reageren. Laconiek: transpersonen hebben zo veel te verduren dat ze ook eens een voordeeltje mogen hebben. Al is het onzeker of transvrouwen wel dat biologische voordeeltje hebben. Wetenschappelijk: als ze dat voordeel hebben, kunnen ze niet meedoen aan vrouwensport. Maar dat moet objectief hard te maken vallen aan de hand van eenduidige en transparante parameters. Filosofisch: waar stopt talent en fysieke aanleg en waar beginnen de oneigenlijke voordelen? Topsport is per definitie oneerlijk. De spanwijdte van de armen van Michael Phelps is meer dan twee meter. Als marathonloper ben je er niet veel mee, als zwemmer was hij dat des te meer. Alleen gaat het natuurlijk over wat anders. Online helden die een wielrenner niet kunnen onderscheiden van een polsstokspringer met de polsstok in de hand, maken zich ineens zorgen om het lot van vrouwen in de sport. Dit vraagstuk is een zoveelste instrument om transpersonen te stigmatiseren en te beschimpen, met alle gevolgen van dien. En dat topsport het zo moeilijk heeft om transpersonen een plaats te geven, zegt misschien vooral iets over topsport.

3. (5) Langdurig zieken

Het concept van langdurig ziek zijn is minder ingewikkeld dan men soms aanneemt: je bent lange tijd ziek en een van de gevolgen van deze weinig afgunst opwekkende toestand is dat je niet kunt werken. Wie fysieke arbeid levert, kan gemakkelijk en minimaal tot zijn 67^ste werken. Maar we moeten ook denken aan de mensen die het veel minder hebben getroffen en arbeidseconoom zijn geworden. Je kunt niet verwachten dat zij tot hun 67^ste dag in dag uit tv-studio’s in- en uitlopen zonder ziek uit te vallen. En als er al het eentje het wel zou lukken, kun je dit jezelf als samenleving niet aandoen. De mensen met spierziekten, osteoporose, ingezakte wervels en andere ingebeelde kwaaltjes moeten beter hun best doen, maar laten we voor arbeidseconomen onze mildheid en empathie niet verliezen.

2. (1) Nieuwkomers

Niet op 1 deze week. Dat wil niet zeggen dat nieuwkomers minder onpopulair zijn geworden. Soms is er eentje miraculeus genoeg nog onpopulairder. Puntig samengevat komt het erop neer dat het hun schuld is. En als ze ergens geen schuld aan hebben, is dat ook hun schuld. Niet getreurd echter, volgens de meeste voorspellingen staan ze ten laatste over twee weken weer op plek 1.

1. (-) De vakbonden

De vakbonden leren het kennelijk nooit. De modale burger is helemaal niet tegen staken, maar staken moet wel leuk zijn, voor een doel dat oké is en je mag er geen last van hebben. Al moet je de vakbonden deze verdienste wel toekennen: luitjes die klimaatbeleid afdoen als sociaal onverantwoord, maken zich ineens zorgen over de toekomstige generaties. En het draagvlak natuurlijk niet te vergeten! Wanneer mensen iets ongewilligs meemaken, beginnen ze zich zorgen te maken over draagvlak. Je moet er maar eens op letten: zoals luitjes die elke klimaatmaatregel te duur vinden, uitermate bezorgd zijn over het draagvlak van klimaatmaatregelen wanneer iemand het woord klimaat nog maar in de mond neemt, zo beginnen economen en VOKA-adepten zich te bekommeren over het draagvlak voor sociale eisen. Dat betekent niet dat de vakbonden de eerste plaats cadeau hebben gekregen. Maar liefst negen stakingsdagen en nog eens afhankelijk van vakbond tot vakbond 18 tot 29 aangekondigde dagen bleken uiteindelijk nodig om nieuwkomers in deze hitparade van de troon te stoten. Die inspanningen verdienen een welgemeende proficiat en een weekje niet gaan werken.

Matthias Vangenechten

Ik heb Jonathan Holslag hoog zitten. Je moet het maar kunnen: farmaceuten breken al jaren hun hoofd over de ontwikkeling van een antidepressivum dat mensen die onverhoeds een interview met Holslag hebben gelezen erbovenop kan helpen en het lukt ze maar niet. In die mate zelfs dat ze er depressief van worden, maar niet zo zwaar als mensen die een interview met Jonathan Holslag hebben gelezen.

Het mag geenszins verbazen – en ik vermoed dat ik niet alleen ben – dat de verzamelde interviews met Jonathan Holslag en de verzamelde columns van Jonathan Holslag het eerste en het enige zijn wat in mijn noodpakket zit. Water, wc-papier en bonen omgord door blik, allemaal aardig en fraai, maar de eelt op mijn ziel wil ook wat, net in tijden van oorlog. Zijn boodschap mag dan bekender zijn dan die van virologen over afstand houden en mondmaskerdracht in de zoveelste dood zaaiende coronagolf, telkens als er een column, essay met de lengte van een bundel of een interview van of met Holslag verschijnt – en dat gebeurt helaas te weinig, omzeggens twee keer voor de noen en drie keer na de noen – maakt mijn hart verrukt een apocalyptisch sprongetje. Dankzij Jonathan Holslag weet ik al jaren wat er op ons afkomt en heb ik ook verklaringen voor alles.

Kernachtig komt het erop neer dat West-Europeanen vadsig en decadent zijn, omdat de meesten nooit een oorlog hebben meegemaakt en het kennelijk normaal vinden dat mensen elkaar niet afslachten. Het begint al bij de kleinste koters die niet weerbaar genoeg zijn en dat ligt niet alleen aan de jeugd maar ook aan hun ouders en de kleuteronderwijzers die liever sprookjes met prinsen en jonkvrouwen voorlezen dan columns van Jonathan Holslag. Het gevolg laat zich raden: Europa gaat kapot, er komen gitzwarte tijden aan, we zijn fragiel, zwak en onbeholpen en we gaan allemaal dood op een niet-leuke manier.

Maar we kunnen er nog iets aan doen, weliswaar elke dag almaar minder, maar het kan nog. Niet dat Holslag fan is van Trump, hij verduidelijkt dat hardop, wel is het een fraaie opportuniteit voor Europa om zijn burgers een minder afkerige omgang met schietpistolen (Anderlecht, dit gaat niet over jullie) aan te brengen. Kwalijk is dat Europa keer op de keer opportuniteiten mist. Oorlog in Oekraïne, een opportuniteit. Trump, een opportuniteit. Ruzie op de speelplaats van lagere school De Inktvis in Tienen, een opportuniteit.

We moeten weer leren vechten voor onze waarden. Het ambetante aan oorlog is dat het eerste wat sneuvelt de normen en waarden zijn die je meent te verdedigen zodat je snel in een cirkel van waanzin belandt, maar je kunt natuurlijk niet alles hebben in oorlogstijd.

Het bewonderenswaardige aan Jonathan Holslag is dat hij niet moedeloos wordt van de domheid en lethargie die om hem heen woekeren, maar dat hij belangeloos zijn inzichten met ons blijft delen. Als mensen zich verbazen over geopolitieke realiteiten, verbaast Jonathan Holslag zich over de verbazing. Hij zegt het al jaren en we hebben niet geluisterd en hij zegt het al jaren dat hij het al jaren zegt en nog altijd luisteren we niet. West-Europa is niet klaar voor de oorlog die voor de deur staat, iets wat Jonathan Holslag al jaren voorspelt, zo zegt Jonathan Holslag, en kijk nu. (Oké, we zijn nog niet in oorlog, maar dat scheelt niet veel meer. In termen van Jonathan Holslag zijn we naar schatting nog maar zevenendertig columns, drieëntwintig essays en zeventien interviews verwijderd van een oorlog.)

Het is misschien onhandig dat mijn noodpakket elke dag groter wordt, maar dat weegt niet op tegen het feit dat ik klaar ben voor de oorlog. Mocht er een bom op mijn kamer vallen, lees ik onder het puin een column van Jonathan Holslag en ben ik dankbaar dat mijn ellende nog goed meevalt. Hoe ik vervolgens geschikte antidepressiva bemachtig, zie ik dan nog wel.

Matthias Vangenechten

Er zijn verschillende personen die ik bewonder: kijkers van James & co, gasten in James & co, publiek in James & co en al de columnisten die columns over Trump schrijven. De bewondering voor die laatste groep kwam er toen ik het idee opvatte om zelf een column over Trump te schrijven. (De bewondering voor hen bestond dus nog niet voor ik een column over Trump wou schrijven, kwestie dat u niet denkt dat ik columns schrijf om mezelf te kunnen bewonderen.) Let op, ik had ideetjes genoeg. Alleen gold voor elk ideetje meer dan één bezwaar.

Zo zou ik kunnen schrijven dat er in navolging van Trumps plan om de Gazastrook etnisch te zuiveren ten faveure van een mondain vastgoedprojectje nog uitdagende vastgoedopportuniteiten zijn. Ik denk in de eerste plaats aan het Colosseum dat een verkommerde bouwval is met een bijzonder potentieel op het vlak van eventbeleving, handel en kantoorruimten. Of aan het Amazonegebied dat geteisterd wordt door hardnekkige bomengroei ten nadele van de productie van voer voor dieren die later geplet liggen tussen een zompig broodje in Amerikaanse diabetestenten. Of een nieuw voetbalstadion in Brugge. Zoals u merkt, schiet de satirische insteek flink tekort. Het laatste idee buiten beschouwing gelaten, kan niets Trump qua absurditeit overtreffen.

Ik zou kunnen schrijven dat bij Trump theater de essentie is. Dat het een act is die draait rond de act die bestaat uit het tonen van macht, maakt niet uit hoe. Of preciezer gesteld: hoe primitiever, hoe beter. Dat met hoe meer ongerijmdheden Trump wegkomt, hoe machtiger hij zich inbeeldt te zijn. Dat het ook weinig uitmaakt of wat hij zegt ooit werkelijkheid wordt. Dat hij ofwel zijn macht kan etaleren door zijn zin te krijgen of dat hij anders wordt tegengewerkt door elites die verder moeten worden weggezuiverd en dat hij intussen de grenzen van het betamelijke verder verschuift en dat hoe meer van deze grenzen hij oversteekt die niet over te steken leken, hoe moegetergder de tegenstand en hoe groter de kans dat het een volgende keer wel lukt. Dat hij zich niet schaamt om leugens, maar dat hij leugens countert met nog meer en hardere leugens om de waarheid compleet aan het zicht te onttrekken. Dat ik achter een logica zit te jagen waarvan het bestaan hoogst twijfelachtig is en ik het onbegrijpbare verklaarbaar aan het maken ben terwijl het compleet krankzinnige net in al zijn complete krankzinnigheid intact moet blijven.

Ik zou kunnen schrijven dat we het niet of minder over Trump moeten hebben. Het overtuigt me niet. Trump is naar mijn persoonlijke inschatting niet schuw van aandacht. Maar door met de rug naar de werkelijkheid te staan, verdwijnt ze niet en dreig je het abnormale te normaliseren. Ik zou bijgevolg kunnen schrijven om het wel over Trump te blijven hebben, de stoet aan malligheden ten spijt. Maar hoe? Door netjes de feiten te benoemen natuurlijk. Alleen is schrijven over de autocratisering van de VS niet hetzelfde als een weerbericht presenteren. Het benoemen is overigens gebeurd, ten miljoenen male. Trumps plannen weglachen is een al even kansloos idee. Zijn idioterieën vallen bloedernstig te nemen. Ik zou kunnen schrijven over de inwendige worsteling hoe ik word geslingerd tussen wel of niet over Trump schrijven en zo ja, in welke vorm. Of u daar wat aan hebt, durf ik te betwijfelen.

Ik zou kunnen schrijven dat het abnormale het normale is geworden en dat we bij herhaling van het abnormale en het almaar abnormaler worden van het abnormale wat eerder nog als abnormaal werd beschouwd met een abnormale vaart als normaal gaan beschouwen. Het overtuigt me niet. Dan maar geen column over Trump.

Matthias Vangenechten

We kunnen weer ademen, tenzij u een asielzoeker bent of geen werk hebt of langdurig ziek bent. We hebben een nieuwe federale regering. Door te lang te luisteren naar professionele commentatoren en duiders voor wie de loutere creatie van een regering een grotere obsessie was dan voor de onderhandelaars zelf (hun drie belangrijkste redenen: geloofwaardigheid van de politiek, ‘het heeft nu wel lang genoeg geduurd’, zo vaak hetzelfde moeten zeggen dat het zelfs hen begint op te vallen), zou je haast vergeten dat het voor sommige mensen levensbepalend is wat die regering concreet van plan is.

Al even interessant is het mensbeeld dat opstijgt uit de beleidsplannen en -prioriteiten. Aangezien een aantal regeringspartijen liever hun ziel zo omzwachteld mogelijk inruilen voor een beetje macht, raken visies, mensbeelden en intenties gemakkelijk verstikt in mistige ministerpraat. Gelukkig is daar aan gedacht door Theo Francken minister te maken. Geen plaats voor ondubbelzinnigheden bij hem. Het beleid zal betreffende eender wat het strengste ooit blijken, er zal vanalles worden aangepakt en als het niet wordt aangepakt, zal het worden opgekuist. Voor ethische bezwaren is er dan weinig plaats. Zolang het niet gaat over de meerwaardebelasting natuurlijk, die is immoreel en onethisch. Francken is niet de man die zich verliest in details. Op de kritiek van de vrouwelijke ondervertegenwoordiging, antwoordde Francken in Terzake dat hij, Theo Francken (ik gok eerder (m.)), er niet wakker van ligt dat er geen vrouw in het kernkabinet zit. Waar Trump de doodskist van satire is, mag Francken zich een verdienstelijke nagel noemen.

Wat alvast het strengste ooit zal zijn, is het asielbeleid. Kennelijk is er nog bewegingsruimte rechts van kinderen op straat laten slapen. Francken – niet de minister van migratie en daar zullen we ons deze legislatuur meermaals actief aan moeten herinneren – postte een zeventig-minus-vijf-puntenplan dat dit strengste asielbeleid ooit moet illustreren. Deze punten laten zich samenvatten als het straffen, in de weg zitten, eindeloos vermoeien, wantrouwen en stigmatiseren van mensen in maatschappelijk de minst benijdenswaardige positie. Op een speelplaats heet dit pesten, in de grotemensenpolitiek is het ferme daadkracht.

(Komt na ampel zoeken in geen van de zeventig-minus-vijf punten voor: een humaan perspectief voor mensen op de vlucht, een constructieve bijdrage om nieuwkomers zich gewenst te laten voelen en een beetje begrip en mededogen in het algemeen.)  

Nu kun je – bijvoorbeeld als coalitiepartner in de almaar fictievere veronderstelling dat er coalitiepartners zijn die hier maagkramp van krijgen – stilletjes negeren wat je hebt onderhandeld en al even stilletjes hopen dat het en cours de route wordt afgezwakt en als er je iets wordt gevraagd gemeenplaatsen bazelen over rechten en plichten, uiteraard zeggen dat je naar de mensen hebt geluisterd die de massamigratie (let op de neutrale woordkeuze) echt zat zijn nadat politici hen al jaren inlepelen dat minder migratie de oplossing is voor alle problemen waarvan mensen het bestaan niet wisten en inbedden in een groter verhaal dat allang geen antwoord meer is op de vraag.

Gelukkig is er zoals aangehaald aan gedacht om Theo Francken minister te maken. Geen plaats voor ondubbelzinnigheden bij hem. Nee, hij verhult geenszins waar het hem werkelijk om te doen is. Trots pakt hij ermee uit de pestkop van de klas te zijn. Hij viert zijn moed die nodig is om te trappen op wie op de grond ligt, vergetend dat hij niets te vrezen heeft en dat hij nog eindeloos naar rechts kan gaan bij gratie van mede zelf opgefokte antimigratiesentimenten. In afwachting van de realisatie van elk van de zeventig-min-vijf punten zal er flink worden aangekondigd, met als ondubbelzinnige boodschap het problematiseren van nieuwkomers. Komt een maatregel er niet? Die likes op X en Facebook pakken ze hem niet meer af en dan is hij vast het slachtoffer van die vieze rechters met hun rechtstatelijke principes. Dan kan hij zeggen er alles aan te hebben gedaan, hij wel. En dat hij moe is van de strijd. In de comments laat hij zich complimenteren door zijn volgers die vragen om verder te werken. En martelaar Francken zal blijkens een volgende post verder werken. Vastberadener dan ooit. Vuistje. Delen mag. Prettige dag nog.

Dit vijf jaar lang. En dan moeten we onszelf er actief aan herinneren dat Francken geen minister van migratie is, maar iets gaat doen met tanks en wapens in een geopolitiek netelige context.  

Matthias Vangenechten

Een belangrijke vraag is wie de ministers worden in de regering-De Wever. Wij kunnen de eerste namen onthullen.

Theo Francken: minister van Aanval is de beste verdediging en Oorlogspreventiepreventie

Onversaagd zet hij de boel op scherp. Gooit hij vuur bij de olie op het vuur. Maar nooit zonder reden: altijd voor de likes op Facebook en X. Dat is Theo.

Georges-Louis Bouchez: minister van Diplomatieke Zaken en Effectieve Dialoogbevordering

Het is essentieel dat de regeringslieden met elk hun verschillende achtergrond op goede voet met elkaar staan. Wanneer er brokken moeten worden gelijmd, treedt Georges-Louis op de voorgrond. Anders mogelijk ook.

Radja Nainggolan: minister van Diplomatieke Betrekkingen met de Onderwereld

Voorheen: minister van Justitie. Om grip te krijgen op de criminele milieus stelt De Wever een minister aan die het wereldje een beetje kent en die gemakkelijk met iedereen door één deur kan. Desnoods de deur van een container in de Antwerpse haven.

Stijn Baert: minister van Sfeerbestrijding, Peuteractivering en Op de kleintjes letten behalve de grote vermogens want die hebben geen kleintjes

Voorheen: minister van Begroting. Geen verdere uitleg nodig.

Charles Michel: staatssecretaris van Tewerkstelling voor zichzelf

Elke job erbij telt. Handen uit de mouwen! Om het goede voorbeeld te geven, heeft Charles Michel alvast een job gecreëerd: staatssecretaris van Tewerkstelling voor zichzelf.

Mia Doornaert: minister van Trump is de kwaadste niet

Voorheen: minister van Buitenlandse Zaken. Er zitten ook vrouwen in deze regering, jazeker. Doornaert houdt de banden warm met oligarchieën zoals de Verenigde Staten. Opgelet: hier rijst mogelijk een bevoegdheidsconflict met de minister van Diplomatieke Betrekkingen met de Onderwereld.

Nicole De Moor: staatssecretaris van Ongewenst volk en Grootstedelijke tentenkampen

Voorheen: staatssecretaris voor Asiel en Migratie. De staatssecretaristitel sluit nu beter aan bij de functieomschrijving, maar verder verandert er niets.

Conner Rousseau: staatssecretaris regen Racisme (echt wel) en voor Het mag ook weleens gezegd worden want amai

Amai ja.

Jean Marie Dedecker: minister met Emotionele intelligentie en Empathische zorgzaamheid

Om niet onmiddellijk de indruk te wekken van een kille, hardvochtige rechtse regering, maakte Vooruit er een breekpunt van om een minister te hebben die domeinoverschrijdend toekijkt op de empathie en de emotionele intelligentie in de communicatie van al de regeringslieden. Er was al snel consensus dat deze taak het best kan worden ingevuld door een onafhankelijke.

Rik Torfs: minister voor de Bestrijding van giftige en met vals cynisme bedekte retoriek en voor de Bestrijding van al de zwakkelingen met hun leefloontje die profiteren op kap van de hardwerkende Vlaming

Voorheen: minister van Gelijke Kansen en Sociale Zaken. Men verwacht geen merkwaardige verschillen.

? : staatssecretaris van Onbelangrijke Zaken, Irrelevante Zaken en Zaken die er werkelijk niet toe doen

Voorheen: minister van Klimaat, Leefmilieu en Ontwikkelingssamenwerking. Niet van belang wie deze post betrekt.