The Vremde Mirror

De federale regering maakt bekend dat ze maar liefst 5 miljoen euro vrijmaakt voor de productie van documentaires over werklozen. ‘Veel werklozen komen liever niet in beeld. Aan dat stigma willen we wat doen.’

‘Het stigma op werkloosheid is in sommige buurten nog zo groot dat werkloze sukkels en ingebeelde zieken niet graag een jaar lang door een cameraploeg worden gevolgd. Ik snap niet hoe dat komt’, aldus MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez.

‘Waar de markt faalt, moet de overheid ingrijpen’, vindt hij. ‘Daarom subsidieert de federale regering makers van documentaires zodat zij werklozen rijkelijk kunnen vergoeden voor hun deelname. Een sociale fraudeur krijgt in totaal 2500 euro netto bovenop wat hij nu krijgt, iemand die meer dan twee jaar werkloos is 2000 euro en iemand met een niet-erkende ziekte met vage klachten 1500 euro.’

‘Wie echt langdurig ziek is, moet echter betalen om in een documentaire te komen’, erkent Bouchez. ‘Zo willen we de documentairemakers de juiste incentives geven om de juiste mensen wel of niet in beeld te brengen. We moeten opletten dat ze werklozen niet op een bepaalde manier gaan framen. Dat zou de kijker nodeloos verwarren.’

Voor Stijn Baert is het cruciaal dat het geld komt van andere werklozen. ‘Wie zich als de typische profiteur als representatief laat opvoeren voor alle werklozen, mag daarvoor worden beloond. Wie dat weigert, moet solidair zijn. Hopelijk wordt er ook aan de presentator gedacht. Die moet goed op beeld pakken, de materie kennen en altijd bereid zijn om zijn objectieve mening te geven. Maar waar vind je iemand die dat allemaal belichaamt?’

‘Goed kijken. Ik ga geen tips geven.’

Dondert Sinterklaas van zijn troon? Op videobeelden is te zien hoe hij beweert dat er dit jaar geen stoute kinderen zijn. Onzin volgens Factcheckpiet, die beweert dat Sinterklaas liegt door bewust baldadig gedrag onder de mat te vegen.

In een lijvig onderzoeksrapport stelt Factcheckpiet meerdere onwaarheden aan de kaak. ‘Er zijn te veel wantoestanden gebeurd om te geloven in dom toeval. Sinterklaas moest hiervan weten. De hoeveelheid spruiten tussen de etensresten en de kinderfilmpjes na 21 uur afgespeeld, zijn indirect bewijs. Ook hebben meerdere bronnen me bevestigd dat Donald (5) kinderen de school uitpest, Theo (6) met zijn drone de buren bespioneert en Emma (5), de sints buitenechtelijke achterachterachterachterkleindochter, zure matten heeft gepikt in een superette. Wie wil hij beschermen?’

Sinds zijn onthulling moet Factcheckpiet zich schuilhouden in een safehouse. ‘Online kreeg ik honderden doodsbedreigingen omdat ik een kinderfeest zou verpesten, terwijl ik mensen gewoon wil waarschuwen voor een oude man. Ik laat me zeker niet intimideren. Er komt meer. Ik heb via een anonieme tipgever een enorme dataset in handen gekregen die Sinterklaas definitief zal ontmaskeren, maar ik moet ze nog ontcijferen. Helaas heeft Sinterklaas het handschrift van een dokter.’

Volgens Posttruthpiet moet Sinterklaas voet bij stuk houden en de aandacht afleiden. Zo raadt hij Sinterklaas aan om in een toespraak te stellen dat er dit jaar ook absoluut geen stoute ouders zijn. Al zou Sinterklaas dat volgens ingewijden niet willen omdat hij niemand voor de gek wil houden.

Sinterklaas heeft inmiddels kort gereageerd. Volgens hem laat Factcheckpiet zich te veel leiden door de filmpjes van BBC-piet.

De federale regering doet er alles aan om uit de regeringscrisis te geraken. Dat laat ze blijken door met de transfer van het Anderlecht-management fors te investeren.

‘Anderlecht en de federale regering hebben veel gemeen’, gelooft premier Bart De Wever. ‘We hebben een schare fans die in constante staat van teleurstelling leven en we zitten met voorzitters die de coach voor de voeten lopen. Alleen verstaat Anderlecht de kunst om te blijven bestaan, hoe onoverzichtelijk de crisis ook is.’

Manu, Chief Crisis Officer bij Anderlecht, is gemotiveerd om parttime voor de regering te werken. ‘Let op, ik heb het hier reuze naar mijn zin. Maar ik ben blij dat de club me de kans geeft om me te ontwikkelen in een organisatie die financieel wanbeheer combineert met beleidsmatige malaise, bestuurlijke chaos, intern verzuurde relaties en de voortdurende belofte dat het goedkomt met nieuwe teleurstellingen als gevolg. Je weet nooit of die skills bij Anderlecht nog nuttig gaan zijn. Deze stap voelt alsof ik als het ware op Europees niveau kan spelen, al heb ik geen idee hoe dat voelt eerlijk gezegd.’

‘Ik raad de regering sterk aan om met dubbele ministerposten te werken, zodat er altijd voldoende concurrentie is om optimaal te disfunctioneren. Weet dat overgangsjaren ook overbrugd moeten worden, bijvoorbeeld door overgangsjaren. En bovenal mag je niet de indruk wekken dat er achter de coulissen onrust heerst. Dat is wat ik bij Anderlecht heb geleerd’, zegt Chief Crisis Officer Lana, die de ontslagen Manu sinds enkele minuten vervangt.

Toch is niet iedereen overtuigd om in voetbalmiddens de oplossing te zoeken. ‘Eerder werd al de voorzitter van Francs Borains aan tafel gehaald, maar zonder veel succes’, waarschuwt MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez.

De overheid spendeert jaarlijks 2,5 miljard euro aan externe consultants, zonder dat vaak de wettelijke aanbestedingsregels worden gevolgd. Dat is aan het licht gekomen dankzij een PowerPointpresentatie die het Rekenhof bestelde bij Deloitte.

In een kritische PowerPoint maakt Deloitte de federale overheid met de grond gelijk. ‘De overheid wint voor de grootste banaliteiten extern advies in en laat zich dan pluimen door consultancybureaus die zich goed weten te verkopen met dure termen in een gladde slideshow. Het is onverantwoord dat overheden zo met geld omspringen. Zij hebben duidelijk externe financiële begeleiding nodig.’

Tot die conclusie is Deloitte in opdracht van het Rekenhof gekomen. ‘Het is een heel traject geweest dat het uiterste heeft gevergd van twee junior consultants. Na het inrichten van een taskforce om de structural fragility van de overheid tot maximaal zeven bullet points te herleiden, hebben ze een strategic transformation roadmap opgesteld in een Excel-sheet om tot slot tot een innovation-driven governance model 2.0 te komen waarvan deze PowerPoint de delivery is.’

‘We stonden er ook van te kijken hoeveel geld de overheid aan consultants geeft’, aldus Deloitte. ‘Naar wie gaat al dat geld? Die transparantie missen we.’ Toch gelooft Deloitte dat er bij de overheid een cultuurbreuk is ingezet. ‘Anders had ze geen externe objectieve partner ingeschakeld om zichzelf zo te laten doorspitten. Maar wil ze echt doorpakken, volgt ze onze enige aanbeveling op en bestelt ze een vervolgPowerPoint hoe ze minder geld kan verkwisten.’

Op de klimaattop in Brazilië heeft Vlaams minister van Klimaat Melissa Depraetere een krachtig signaal gegeven. ‘Ook als Vlaanderen moeten we onze verantwoordelijkheid nemen. Daarom krijgt elk arm land van Vlaanderen een frigobon.’

‘We beseffen dat klimaatverandering iedereen treft en de kwetsbaarste gemeenschappen het eerst en het hardst’, vertelt Depraetere in een speech van een halfuur op de klimaattop. ‘We moeten allemaal ons deel doen om deze kwetsbare gemeenschappen te beschermen. Het is politiek niet evident om uit te pakken met forse klimaatmaatregelen, maar dat houdt mij en de Vlaamse regering niet tegen om het voortouw te nemen.’

Daarom krijgt elk arm land van Vlaanderen een frigobon. ‘Met deze frigobon krijgt elk land financiële steun om een energiezuinige koelkast aan te kopen’, legt Depraetere uit. ‘Als elk land naar Mediamarkt gaat om deze optie te benutten, zal in elk land dankzij Vlaamse investeringen een energiezuinige koelkast staan. Het is dan door Vlaanderen dat elk arm land ter wereld zijn fruit in een energiezuinige koelkast kan steken.’

De Vlaamse regering is er echter nog niet over uit welke landen ‘arm’ zijn. ‘Het moet budgettair haalbaar blijven’, benadrukt Vlaams minister-president Matthias Diependaele. ‘We kunnen niet elk land in de wereld een deel van een koelkast terugbetalen.’

Boven de luchthaven van Deurne vallen de komende tijd geregeld drones te observeren. De luchthaven garandeert dat ze van Russische makelij zijn. ‘Een bescheiden investering die ons helemaal op de geopolitieke kaart zet.’

‘Het wordt een hele operationele oefening om de drones te laten vliegen op het moment dat er vliegtuigen op het punt staan te vertrekken die meerdere passagiers vervoeren’, legt Egis, de uitbater van de luchthaven van Deurne op een persconferentie uit. ‘Maar het is het waard. De twijfel of Deurne meetel… Momentje. Wat fluister je nu in mijn oor? Dat meen je niet? Net nu? Geen probleem, we pakken dit als een professioneel gerunde luchthaven aan.’

‘Dames en heren, we kunnen u de spijtige primeur meedelen dat het luchtverkeer wordt stilgelegd vanwege een drone boven de luchthaven. We begrijpen dat u met veel vragen zit. We kunnen niet ingaan op de vraag of ze Russisch is. Maar het is een grote drone, die duidelijk niet door amateurs wordt bestuurd. Dat ze net de luchthaven van Deurne viseert, ik moet u het strategische belang niet uitleggen, is ook een indicatie. Maar ik benadruk dat we geen voorbarige conclusies mogen trekken.’

‘Gezien de context en de toestanden in de wereld was het niet de vraag of, maar wanneer dit zou voorvallen. Uiteindelijk zijn we nog lang met rust gelaten. Nu goed, Rusland deelt eerst speldenprikjes uit in Zaventem, daarna gaat het een stapje verder. U begrijpt dat we meer niet kunnen zeggen, maar we nemen deze bedreiging bijzonder ernstig. Dit is en blijft een aanval op de onleefbaarheid van de aangrenzende woonwijken en onze gekoesterde met de privéjet-naar-Ibizacultuur.’

Volgens criticasters is dit een enorme verkwisting van belastinggeld. Egis begrijpt die kritiek niet: ‘Je verwijt een koe toch ook niet dat ze gras graast?’

Een Russische drone die boven de Belgische federale begroting vloog, is in shock teruggekeerd naar Moskou. Daar wacht een zware behandeling. Een opsteker voor de Belgische veiligheid, nu volgens de federale regering alle hoop is gerechtvaardigd dat de begroting blijft verslechteren.

‘In tijden dat oorlogen almaar meer hybride worden, pioniert België met asymmetrische budgettaire oorlogsvoering’, zegt minister van Defensie Theo Francken trots. ‘Dat betekent niet dat we nu op onze lauweren mogen rusten. Door het defensiebudget naar 9% van het BBP op te trekken, zijn we zeker dat de begroting blijft ontsporen. Better safe than sorry.’

‘Als die drone denkt dat hij iets traumatisch heeft meegemaakt, moet hij eens proberen te cirkelen boven een vergadering van de kern’, aldus De Wever. ‘Dat neemt niet weg dat een volgende generatie Russische drones zich wel weet aan te passen aan een budgettaire chaos van deze gangbare aard. We zullen geld moeten blijven uitgeven. De institutionele structuren van het land beschikken hiervoor gelukkig over voldoende capaciteit.’

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez heeft geen angst dat de begroting plots op de rails geraakt, tenzij er niet naar hem wordt geluisterd. ‘We pakken geld af van mensen die het sociaal-economisch moeilijk hebben en vragen geen geld van de rijksten. Mensen in armoede storten kost geld en grote vermogens niet laten betalen ook. De perfecte maatregel.’

‘En dat was dan nog maar de eerste verdedigingslinie’, weet de Brusselse minister van Begroting.

Het Antwerpse stadsbestuur heeft besloten om de Brabofontein voor het stadhuis te verwijderen en te vervangen door een waterkanon. ‘Het is niet alleen functioneler. Een man die een afgehakte hand weggooit, is in deze tijd veel te bruut en repressief.’

‘Een man die iemands handen afsnijdt en ze in de Schelde gooit? De publieke ruimte is niet bedoeld om hardhandig geweld te propageren’, aldus burgemeester Els van Doesburg. ‘Dat schept een autoritair en gewelddadig beeld van onze stad. Ik wil niet dat mensen de indruk krijgen dat hun hand kan worden afgehakt wanneer ze het niet eens zijn met het stadsbestuur.’

De Brabofontein wordt daarom vervangen door een krachtig waterkanon. ‘Waar Brabo eeuwenlang doelloos water liet spatten, zal onze nieuwe fontein tenminste wel weten waar het op mikt. Waar Brabo ooit handen in de Schelde wierp, beschikt de stad nu over de capaciteit om hele lichamen die richting uit te sturen.’

Ze ontkent dat ze ten prooi is gevallen aan woke. ‘Het gaat over mensenrechten en fysieke integriteit. Over al die waterverspilling dan nog gezwegen. Het waterkanon zal inderdaad niet de hele dag water spuiten. Alleen wanneer het functioneel is. Maar ik wil iedereen geruststellen, dat is vaker dan de meeste mensen zouden verwachten’, belooft Van Doesburg.

De man die maandenlang klaagde dat de media alleen maar over Gaza berichtten en nooit over Soedan, vindt dat het nu wel weer klaar is met dat Soedan-gedoe. ‘Kans verkeken. Hadden ze er maar eerder over moeten beginnen.’

‘Ineens moeten we Soedan helpen’, zegt Emmanuel (38). ‘Sorry, maar nu over Soedan beginnen is hypocriet. Dat hadden de media en al die andere actievoerders veel eerder moeten doen. Maar toen waren ze te druk met elders een genocide tegengaan. Tja.’

‘Het sentiment is nu wel een beetje doorgeslagen’, vindt Emmanuel. ‘Alsof er alleen nog Soedan is. Weet je wat zo mogelijk nog hypocrieter is? Al die mensen die nu over de situatie in Soedan roepen, maar het niet hebben over Jemen. Of over de honderden doden die er in Tanzania vallen. Daar hoor je niemand over. Zo selectief allemaal.’

‘Mensen zijn zo principeloos’, zucht Emmanuel. ‘Ik doe niks voor Soedan. Ik heb ook niks voor Gaza gedaan, dus zou het inconsequent zijn om nu met de Soedanezen in te zitten. Dat anderen daar maar eens een voorbeeld aan nemen. Ik wil mezelf in de spiegel kunnen blijven kijken.’

Federaal minister van Defensie Theo Francken heeft zijn frustraties uitgesproken over het uitblijven van Russische droneactiviteiten boven zjin thuisgemeente Lubbeek. Volgens Francken is het een regelrechte provocatie die niet zonder tegenreactie kan blijven.

‘Het is onbegrijpelijk dat er nog geen Russische drones boven Lubbeek zijn gespot’, aldus Francken. ‘De enige verklaring is dat het een doelbewuste Russische provocatie betreft om mij belachelijk te maken. Boven Elsenborn, Marche-en-Famenne, Oostende en zelfs Kleine-Brogel vliegen ze wel. En de activiteit aan frituur ’t Vosken negeren ze.’

‘De strategische relevantie van Lubbeek nog meer verhogen, gaat geen verschil maken’, beseft Francken. ‘Door niks te doen, geven ze ons ook geen reden om hen aan te vallen. In die val mogen we niet trappen. Daarom heb ik het leger de opdracht gegeven om proactief te reageren op de Russische desinteresse. Als we Moskou met een paar drones platleggen, zal die interesse er snel zijn.’

Volgens ex-kolonel Roger Housen hanteren de Russen de tactiek van de uithongering. ‘Ze weten dat Francken zenuwachtig wordt als hij te weinig in de media komt en daar spelen ze nu handig op in. Je kunt het je niet voorstellen hoeveel aandacht sommige mensen nodig hebben. Het legt nog een ander pijnpunt bloot: ons land heeft structureel te weinig talkshows om operationeel te zijn in tijden van crisis. Als een ex-kolonel maar op een beperkt aantal plaatsen zijn zegje kan doen, dan is die capaciteit voor een minister van Defensie nog schrijnender.’