The Vremde Mirror

Er zijn niet veel opties. U moet kiezen. Dit zijn de drie keuzemogelijkheden. Ik herhaal: u moet kiezen.

1. U bent boos over een vonnis

Optie u bent gewone burger. U leest tijdens uw middagpauze op Facebook iets over een vonnis. U wilt niet te voorbarig een mening vormen en u klikt het bijbehorende nieuwsartikel aan dat in twee zinnen een vonnis van negen bladzijden samenvat, geschreven door een webredacteur die anders moeite heeft met het correct citeren van een Instagrampost van Viktor Verhulst. Hoe is dit mogelijk? Terwijl zo’n rechter op basis van een dik dossier niet in staat is om aan de feiten het juiste besluit te verbinden, lukt u dat wel louter op basis van een online nieuwsartikel tijdens het nuttigen van uw maaltijdsoep. U voelt dat het zo niet verder kan en wil een signaal geven. Twee minuten later verspreidt u op sociale media een boodschap die gelijkt op: ‘Waanzinnig gedegouteerd dit kan alleen in België waar zijn jullie mee bezig België? Ik wordt ziek in wat voor wereld we moeten opgroeien. Strenger straffen nu!!!!’ De likes blijven uit? Maak het persoonlijker! Post een boos bericht over uw snelheidsovertreding in de Facebookgroep Ge zijt van Dondertochopgem als… (1.450 leden) Voeg er zeker aan toe dat een brave burger die 48 rijdt in zone 30 wel wordt gestraft. #apenland

Optie u bent een Vlaamse intellectueel. Nee, dit is niet te min voor u. Grijp uw kans om al uw opgedane kennis maatschappelijk te vertalen. Ja, doe het nu. Zeg dingen dat u zich zorgen maakt, dat dit slecht is voor de geloofwaardigheid van de rechtsstaat en dat justitie het aan zichzelf te danken heeft. Zeg dat u niets over de zaak zelf kunt zeggen omdat u het vonnis niet heeft gelezen, maar voeg er direct aan toe dat u begrijpt dat het vonnis een kaakslag is voor andere slachtoffers. Maar u en ik weten: dat is niet genoeg om als gewone jongen van het volk over te komen en in de Tafel van Gert te mogen aanschuiven om een bordje met ja of nee omhoog te houden ter beslechting van aanslepende wereldkwesties. Hoogstens komt u in De Afspraak of in de opinierubriek van een nuance zoekende krant met een online vehikel dat getalenteerde en geëngageerde webredacteurs vonnissen door ChatGPT laat samenvatten in twee zinnen. Toon emoties, wees boos. Denk aan die keer dat het in De Afspraak over uw expertisegebied ging en men een kerkjurist uitnodigde en niet u. U kunt het.

Wat als u een Vlaamse intellectueel bent die met de revolver op de beide slapen nog niet intellectueel wil overkomen? Zie Optie u bent politicus.

Optie u bent politicus. Timing is alles. Wees niet te vroeg. Mensen moeten weten waarover het gaat zonder dat u de hele kwestie introduceert. Wees ook niet te laat, of mensen zouden denken dat u aan politieke recuperatie doet. Dat is niet het geval. U bent gewoon woest. Maak een filmpje op TikTok, u weet wel, dat platform met algoritmen die hoaxes, samenzweringstheorieën en desinformatie over politieke kwesties gul belonen met views en likes. Vergeet niet: hoe harder uw post de democratie ontwricht, hoe groter de kans dat de algoritmen uw bericht internationaal verspreiden, tot in Rusland toe. De likes stromen binnen? Veel geluk met uw zorgelijke pleidooien in de toekomst over de toestand van de democratie en de rechtsstaat! U had als post iets origineels in gedachten? Check de Instagram van Elisabeth Lucie Baeten. Komt uw origineel idee daar terug? Dan is het elders op het internet al vele malen gepasseerd. Nog een laatste tip: maak niet de fout te wachten tot de Blankenbergse uitvoering van Robin Hood vindt dat het over hem moet gaan. Dat is exact het moment dat de mensen die voor de tweede keuzemogelijkheid gaan uit hun holletje durven kruipen.  

2. U bent boos op de mensen die boos zijn over het vonnis

Optie u hebt het vonnis niet gelezen. U bent boos op de mensen die zonder een vonnis te lezen de hele rechtsstaat verdacht maken. Beseffen ze welke schade ze aanrichten? Straffen is meer dan vergelden alleen. Het stoort u bijzonder dat mensen zich zonder te informeren een heksenjacht ontketenen. Met wat geluk kunt u die boodschap ook aan een talkshowtafel verkondigen. U grijpt die kans met verve. U zet alle roeptoeters op hun plaats die niet weten waar ze over praten en een uitgesproken mening vormen op basis van een paar tweets en TikTokfilmpjes. Over de grond van de zaak kunt u zelf niets zeggen, want u hebt het vonnis niet gelezen.

Optie u hebt het vonnis gelezen. U bent niet bang om elitair over te komen en zo brengt u een keer per drie zinnen uw moedige daad in herinnering dat u het vonnis wel hebt gelezen. Kunnen al die mensen-met-een-uitgesproken-mening misschien die moeite ook eens doen? Of zijn ze bang dat ze hun mening er niet in terugvinden? Het vonnis? U hebt nog nooit zo’n genuanceerd vonnis gelezen. Je moet al een ongunstige persoonlijkheid hebben om graten te zien in bepaalde passages, laat staan om conclusies te trekken over de rechterlijke macht. Een rechter motiveert, wikt en weegt. Waarom bent u de enige die dat snapt? Het is een boodschap die u honderden likes oplevert. Nadeel: u moet voor uw zuurverdiende likes een account op LinkedIn aanmaken.

3. U staat boven boze mensen en schrijft een begripvolle column over boze mensen

U bent te goed om in een kamp te zitten. Opgelet, dat is niet denigrerend bedoeld. Het zit nu eenmaal in u dat u het belangrijk vindt om de nuance te zien, uit te zoomen en het hele plaatje te vatten. U snapt de woede en kan het mensen niet kwalijk nemen dat ze verontwaardigd zijn, maar daarom is het belangrijk de vraag te stellen wat er onderliggend echt speelt. Emoties gaan zelden over hetgeen waar ze lijken over te gaan, maar kanaliseren een onuitgesproken onvrede. Dat kan bijzonder waardevol zijn. U spot niet, u ziet de waarde van het rituele proces waarbij andere mensen hun emoties kwijt moeten kunnen, maar wijst op de risico’s van hun gedrag waarvan u betwijfelt of ze de consequenties ervan begrijpen. Die legt u uit in een lange, genuanceerde column achter een betaalmuur. Over u zal niet spottend worden geschreven. U verricht goede daden. U schrijft een column en denkt goed gezegd. De rechtsstaat is gered. Voor vandaag toch.  

Matthias Vangenechten