The Vremde Mirror

Laat ik met een positieve noot beginnen. We voeren eindeloze oorlogen, we laten mensen uithongeren en Bar Goens is een televisieprogramma. We doen als mens met andere woorden al heel veel dingen goed slecht. Toch is deze column een noodkreet. In chaotische tijden is het verleidelijk om de aandacht voor het klimaat te laten verslappen.

De cijfers en de modellen bewijzen dat onze inspanningen om het klimaat te verknoeien onvoldoende zijn. Het klopt dat we de 1,5°C of 2°C opwarming voor 2100 zeker halen. De meeste modellen zijn zelfs optimistisch over 2,5°C opwarming. Maar aan dit tempo is het nog niet zeker of we de 3°C opwarming halen, die pas echt zekerheid geeft dat de kantelpunten in het klimaat op korte termijn worden bereikt. Het is van belang om in te zien dat hoe meer de aarde opwarmt, hoe groter de kans op onomkeerbare veranderingen die een cascade aan rampen in gang zetten en die mooi meegenomen de aarde versneld doen opwarmen, hoe sneller deze planeet van de mens is verlost.

Het lijkt dat we aardig op weg zijn om een nimmer geziene klimaatverandering te bewerkstelligen en dat is ook zo. Maar het groeipad gaat te traag. Willen de dertigers van vandaag de ondergang van de mensheid op hun Instagram kunnen zetten, zal het een tandje sneller moeten. Dat is een verantwoordelijkheid van iedereen. Als we wachten op overheden komen we te laat. We zullen als burgers zelf het heft in handen moeten nemen. En ja, er is hoop. We stemmen op politici die de afstandsregels tussen windmolens in gigameters willen uitdrukken, we bouwen waar we beter niet bouwen en procederen tegen bouwen waar bouwen best wel gebeurt en de aanwezigheid van zachte weggebruikers houdt ons niet tegen om te tokkelen achter het stuur. Bovendien kennen we alle ingrediënten om een klimaatcatastrofe van ongeziene schaal te bewerkstelligen. Toch talmen we. Wat ik hier gewaarword, is onmacht. Onmacht omdat burgers niet weten wat ze zelf nog meer kunnen doen. Omdat we denken dat we deel zijn van een systeem en onze bijdragen maar een peulenschil zijn. We kunnen nochtans zo veel meer doen dan we soms denken.

Ja, kap die ene boom die in je tuin staat om. Begin met het verharden van je tuin. Spreek je buur met zijn zonnepanelen aan. Leg veengebied droog en zet er megalomane koeienstallen. Zet die verwarming een graadje of vijf hoger. Ja, het is zomer. Maar waarom niet? Besproei je kunstgrasmatje ook lekker ’s nachts. Laat het kraantje lopen terwijl je je tanden poetst. Eet principieel alleen vlees dat van de andere kant van de wereld komt. Verkies politici die de fiets verbieden in dorpscentra en die de maximumsnelheid overal met 50 kilometer per uur willen verhogen. Blokkeer een fietsbrug voor een onleefbaar klimaat. Onderhandel beenhard met je werkgever over een vliegvergoeding voor je gependel tussen Brussel en Antwerpen. Compenseer de dagen dat je niet met het vliegtuig gaat naar je werk met het kappen van een hectare bomen in het Amazonewoud. Koop die hypervervuilende monsterauto die extra verharde parkeerruimte behoeft.

Het lijken misschien een na een banale acties, maar opgeteld maken ze echt het verschil. Onze acties verschaffen overheden het draagvlak om geen halfslachtig catastrofaal klimaatbeleid te voeren zoals nu, maar een ondubbelzinnig catastrofaal klimaatbeleid. En ja, elke tiende van een graad maakt hierbij een verschil. Als je op een dag dan de neiging hebt om met de fiets lokaal geteelde seizoensgebonden groenten te kopen, weet dan dat je dit niet kunt maken ten aanzien van de generaties na ons. Je wilt niet dat je kleinkinderen het einde van de mensheid moeten meemaken omdat wij het moreel moeilijk vonden om de wereld volledig naar de knoppen te helpen.